อธิปไตยทางอาหาร เป้าหมายเกษตรกรรายย่อยในญี่ปุ่น

ขบวนการเกษตรกรรายย่อยของญี่ปุ่น (Japanese Family Farmers’ Movement) NOUMINREN เรียกร้องให้มีการทบทวนการแก้ไขกฎหมายพื้นฐาน ชี้ อธิปไตยทางอาหาร ของญี่ปุ่นกำลังอยู่ภายใต้การคุกคาม

เมื่อเร็วๆนี้ขบวนการเกษตรกรรายย่อยของญี่ปุ่นหรือ NOUMINREN ได้ออกมาเคลื่อนไหวเพื่อให้รัฐบาลญี่ปุ่นทบทวนความพยายามที่จะแก้ไขกฎหมายพื้นฐานด้านเกษตรกรรมและชนบทที่ออกมาเมื่อปี 2504 โดยเห็นว่าเป็นความพยายามเพื่อส่งเสริมนโยบายเกษตรภายใต้แนวคิดเสรีนิยมใหม่ที่ทำให้ญี่ปุ่นต้องพึ่งพาการผลิตขนาดใหญ่ แต่จะกระทบต่อเกษตรกรรายย่อยและการผลิตขนาดเล็กในญี่ปุ่น

การแก้ไขกฎหมายพื้นฐานดังกล่าว เป็นการแก้ไขกฎหมายครั้งที่ 2 ในประวัติศาสตร์ หลังจากรัฐบาลได้เผยแพร่รายงานสำคัญชิ้นหนึ่งเมื่อปี พ.ศ. 2565 โดยรายงานดังกล่าวมีข้อเสนอหลายประการที่ดูเหมือนจะเป็นประโยชน์ต่อเกษตรกรรายย่อยและการเกษตรที่ยั่งยืน เช่น การยกย่องบทบาทและความสำคัญของประชาชนที่อาศัยอยู่ในชนบท รวมทั้งเกษตรกรนอกเวลา รวมทั้งการกล่าวถึงการพัฒนาโครงสร้างและระบบที่จะทำให้มีการส่งเสริมการผลิตข้าวสาลีและถั่วเหลืองเพิ่มขึ้น เนื่องจากอัตราการพึ่งตนเองในปัจจุบันต่ำมาก และเรียกร้องให้มีการกำหนดเป้าหมายเชิงตัวเลขสำหรับการผลิตปุ๋ยและอาหารสัตว์ภายในประเทศให้เพิ่มขึ้น เป็นต้น

แต่รายงานดังกล่าวกลับไม่ระบุรากฐานของของความท้าทายที่ภาคการเกษตรและพื้นที่ชนบทของญี่ปุ่นเผชิญอยู่ นั่นคือนโยบายอาหารและการเกษตรแบบเสรีนิยมใหม่ ซึ่งมุ่งเปิดเสรีทางการค้าสำหรับผลิตภัณฑ์จากการเกษตร และจัดลำดับความสำคัญของการเกษตรที่มุ่งเน้นตลาด โดยให้การสนับสนุนเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยสำหรับเกษตรกรรายย่อยที่ทำการเกษตรระดับครอบครัว ทั้งยังไม่สามารถทำให้ญี่ปุ่นบรรลุเป้าหมายการพึ่งพาตนเองทางอาหารให้ได้ถึง 45% ซึ่งเป็นเป้าหมายที่รัฐบาลกำหนดเอาไว้เลย

ด้วยอัตราการพึ่งพาตนเองด้านอาหารของญี่ปุ่นซึ่งอยู่ในระดับ 38% นั้น สร้างความกังวลที่เพิ่มขึ้นในหมู่ชาวญี่ปุ่น จากบทเรียนการระบาดใหญ่ของ COVID-19 สงครามในยูเครน การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ความเชื่อที่ว่าคนญี่ปุ่นสามารถพึ่งพาการซื้ออาหารได้ทุกเมื่อที่ต้องการกำลังสั่นคลอน และเห็นได้ชัดว่าญี่ปุ่นไม่สามารถรับประกันความสามารถในการซื้ออาหารที่เพียงพอ ณ เวลาใดเวลาหนึ่งอีกต่อไป รวมทั้งการตอบสนองต่อแนวปฏิบัติการด้านอาหารและการเกษตรที่ยั่งยืนในประเทศ

NOUMINREN ได้เสนอเรียกร้องต่อรัฐบาลญี่ปุ่นและกระทรวงเกษตรและป่าไม้ 5 ประเด็นสำคัญคือ

• สนับสนุนให้กำหนดเป้าหมายการพึ่งพาตนเองด้านอาหารโดยมีผลผูกพันตามกฎหมาย โดยได้รับความเห็นชอบจากสภานิติบัญญัติแห่งชาติ สิ่งนี้จะทำให้มั่นใจได้ว่ารัฐบาลจะต้องรับผิดชอบต่อการบรรลุเป้าหมายดังกล่าว
• การสนับสนุนราคาและการชดเชยรายได้ ข้อเสนอนี้เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการจัดตั้งกลไกสำหรับการสนับสนุนราคาและการชดเชยรายได้ เพื่อปกป้องเกษตรกรจากความผันผวนของตลาดและรับประกันว่าการดำรงชีวิตของพวกเขาจะยั่งยืน
• ส่งผ่านต้นทุนการผลิตไปยังราคา แนะนำให้ใช้ระบบที่ช่วยให้รวมต้นทุนอาหารสัตว์หรือการผลิตทางการเกษตรอื่น ๆ ที่สูงขึ้น สำหรับการคำนวณราคาสนับสนุนของสินค้าเกษตร เป็นการช่วยแบ่งเบาภาระทางการเงินแก่เกษตรกร
• เพิ่มงบประมาณด้านการเกษตร เพื่อสนับสนุนการฟื้นฟูภาคการเกษตร Nouminren เรียกร้องให้เพิ่มงบประมาณด้านการเกษตรอย่างมาก เงินทุนที่เพียงพอจะช่วยให้สามารถดำเนินการตามนโยบายที่มีประสิทธิภาพและจัดหาทรัพยากรที่จำเป็นเพื่อสนับสนุนเกษตรกร
• การส่งเสริมระบบนิเวศเกษตรและการทำฟาร์มครอบครัว สนับสนุนการส่งเสริมระบบนิเวศเกษตรและการทำฟาร์มครอบครัว ซึ่งให้ความสำคัญกับความยั่งยืน ความหลากหลายทางชีวภาพ และความเป็นอยู่ที่ดีของเกษตรกร แนวทางเหล่านี้เป็นทางเลือกที่ได้ผลสำหรับรูปแบบการเกษตรเชิงอุตสาหกรรมในปัจจุบัน